Initiële wateropzuiging (iw)
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De initiële wateropzuiging (IW) is een maat voor de hoeveelheid water die een volledig gedroogd bouwmateriaal, zoals baksteen of kalkzandsteen, in de eerste minuut opneemt wanneer het met een specifiek deel in contact komt met water.
Omschrijving
Initiële wateropzuiging is een belangrijke eigenschap van bouwmaterialen, met name metselwerk. Het geeft aan hoe snel een steen water absorbeert. Dit is cruciaal voor de hechting tussen de steen en de metselmortel. Als een steen te snel water onttrekt aan de mortel, kan de mortel 'verbranden' en onvoldoende hechten. Bij een te lage wateropzuiging kan de mortel te nat blijven, wat de stapelhoogte beperkt en eveneens tot slechte hechting kan leiden. De IW wordt gemeten volgens gestandaardiseerde testmethoden, zoals NEN-EN 772-11 voor baksteen, waarbij een volledig gedroogde steen gedurende één minuut met het legvlak 5 mm of 1 cm diep in water wordt geplaatst en de gewichtstoename wordt gemeten. De waarde wordt meestal uitgedrukt in kg/(m².min).
Verschil met Hallergetal
De initiële wateropzuiging (IW) en het Hallergetal zijn beide maten voor de wateropname van bakstenen, maar er is een belangrijk verschil. De IW wordt bepaald aan de hand van een volledig gedroogde steen en geeft de wateropzuiging weer op het moment dat de stenen de fabriek verlaten. Het Hallergetal daarentegen, wordt gemeten aan stenen zoals ze op de bouwplaats aanwezig zijn en geeft een indicatie van de zuigkracht op het moment van verwerken. Het Hallergetal wordt berekend door het verschil in gewicht (na onderdompeling van 1 minuut) te delen door de helft van het legvlak van de steen (uitgedrukt in g/dm².min). De IW wordt uitgedrukt in kg/(m².min) en is qua waarde ongeveer 1/10e van het Hallergetal.
IW-klassen en morteladvies
Volgens normen zoals EN 771-1 en BRL 1007 wordt de initiële wateropzuiging van bakstenen ingedeeld in categorieën van IW1 (zeer weinig zuigend) tot IW4 (sterk zuigend). Deze classificatie is van groot belang voor het kiezen van de juiste metselmortel en verwerkingsmethode. Stenen met een lage IW (IW1) zuigen nauwelijks water op en vereisen een aangepaste verwerking, vaak door middel van doorstrijkwerk. Stenen met een hogere IW (IW2, IW3, IW4) zijn geschikt voor meer traditionele verwerkingsmethoden, waarbij eventueel voorbevochtigen nodig kan zijn, afhankelijk van de categorie en de omstandigheden. Het juiste morteladvies is essentieel voor een goede hechting en duurzaam metselwerk en is gebaseerd op de gedeclareerde IW-waarde van de baksteen.
Vergelijkbare termen
Capillaire werking
Gebruikte bronnen: